Αστερούσια Όρη

Τα Αστερούσια^[1] είναι χαμηλή σχετικά οροσειρά που εκτείνεται στα νότια του Νομού Ηρακλείου ανάμεσα στην πεδιάδα της Μεσσαράς και στο Λιβυκό πέλαγος ανατολικά της παραλίας Μάταλα. Η υψηλότερη κορυφή τους έχει υψόμετρο 1.231 μέτρα και ονομάζεται Κόφινας.^[2]

Στο βουνό υπάρχουν πολλά φαράγγια με σπουδαιότερο το Αγιοφάραγγο, η ονομασία του οποίου οφείλεται στο μοναχισμό που ασκούνταν στο παρελθόν μέσα στα αναρίθμητα μικρά σπήλαια που υπάρχουν κατά μήκος των δύο πλευρών του. Στα ανατολικά της οροσειράς βρίσκεται το άγνωστο αλλά σημαντικό φοινικόδασος του Αγίου Νικήτα με φοίνικες του Θεόφραστου.^[3]

Η περιοχή των Αστερουσίων είναι ενταγμένη στο δίκτυο Natura 2000 με τον κωδικό GR4310005, καθώς η περιοχή έχει οικολογική και αρχαιολογική σπουδαιότητα ^[4] Στα Αστερούσια συναντάει κανείς τον υπό εξαφάνιση γυπαετό (Gypaetus barbatus) ο οποίος τοπικά ονομάζεται και «κοκκαλάς» λόγω της συνήθειάς του να ρίχνει από ψηλά τα κόκαλα των πεθαμένων ζώων τα οποία βρίσκει και τρέφεται με το μεδούλι τους. Άλλα σημαντικά αρπακτικά που συναντώνται στην περιοχή είναι το όρνιο (Gypus fulvus), ο χρυσαετός (Aquila chrysaetos), ο σπιζαετός (Hieraaetus fasciatus) και ο πετρίτης (Falco peregrinus). Το καλοκαίρι εμφανίζεται και ο μαυροπετρίτης (Falco eleonorae).^[5]